Archeolodzy: człowiek używał tytoniu ponad 12 000 lat temu
Grupa archeologów z Far Western Anthropological Research Group pod kierownictwem Darona Duke’a przeprowadziła badania na stanowisku Wishbone na terenie Wielkiej Pustyni Słonej w stanie Utah. Najważniejszym śladem na obozowisku społeczności zbieracko-łowieckich było palenisko. Jego datowanie za pomocą metody radiowęglowej pozwoliło ustalić chronologię obozowiska na około 12 300 lat temu. Podczas eksploracji stanowiska natrafiono na narzędzia krzemienne, kości (głównie kaczek), a także na… spalone nasiona tytoniu.
Jak zwraca uwagę T. Thomson z Nature.com:
Badacze nie są w stanie jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób użytkownicy obozowiska używali tytoniu, lecz fakt, że odkryto wyłącznie nasiona, sugeruje, że korzystano z liści i łodyg, które miały działanie odurzające.
Archeolodzy przypuszczają, że tytoń mógł być palony lub żuty przy ognisku. Alternatywna koncepcja zakładała, że nasiona mogły stać się pożywieniem dla kaczek, które następnie konsumowane były przez ludzi. Choć jak zauważa Daron Duke, z uwagi na to, że tytoń nie rośnie w naturalnym dla tych zwierząt habitacie, jest to raczej mało prawdopodobne wyjaśnienie. Z pewnością tytoń nie służył też do rozniecania ognia, gdyż spalał się on zbyt szybko, by pozwolić, żeby podłożone drewno zajęło się ogniem.
Badania dowodzą, że tytoń używany był jeszcze przed tym, zanim stał się rośliną uprawną, co obok alkoholu czyni go jedną z najstarszych używek znanych ludzkości. Najnowsze ustalenia cofają chronologię najstarszego świadectwa archeologicznego związanego z wykorzystywaniem tytoniu o około 9000 lat. Do tej pory najstarsze odkrycie pochodziło Alabamy i była to licząca około 3300 lat fajka do palenia, w której zachowały się ślady tytoniu.
Obecna wiedza na temat najwcześniejszej historii używania tytoniu zawiera olbrzymią lukę czasową – kilka tysięcy lat między dwoma najstarszymi stanowiskami to okres, który powinien wymagać badań weryfikacyjnych i skłonić badaczy do dalszych poszukiwań. Wówczas może bardziej jasne staną się okoliczności, w jakich ludzie zaczęli korzystać z tytoniu. Jak zwraca uwagę D. Duke – w Ameryce nastąpiło to relatywnie krótko po przybyciu tam pierwszych społeczności łowców-zbieraczy.
Źródła:
livescience.com, nature.com, scientificamerican.com, heritagedaily.com.