Agresja sowiecka na Polskę: rocznica
Agresja sowiecka na Polskę – zobacz też: Agresja ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku [infografika]
17 września 1939 roku, na broniącą się przed Niemcami Polskę spadł cios w plecy – od wschodu wkroczyła na terytorium II Rzeczpospolitej Armia Czerwona. Pierwsze jednostki radzieckie przekroczyły granicę ok. godziny 4:20 rano niedaleko Podwołoczysk na Podolu. Kilka godzin wcześniej sowiecki komisarz spraw zagranicznych Wiaczesław Mołotow wezwał do siebie ambasadora RP Wacława Grzybowskiego i przekazał mu notę mówiącą o „wewnętrznym bankructwie państwa polskiego”. Ambasador w ramach symbolicznego protestu nie przyjął noty do wiadomości. Armia Czerwona maszerowała na zachód pod hasłem obrony ludności białoruskiej i ukraińskiej. Opór agresji stawiły jednostki Korpusu Ochrony Pogranicza, walczące z przeważającymi oddziałami wroga m.in. w bitwach pod Grodnem, Szackiem i Wytycznem.
28 września Niemcy i Rosjanie podpisali umowę, która określała rzekę Bug jako nową granicę pomiędzy obydwoma państwami. Symbolem współpracy najeźdźców stała się wspólna defilada wojskowa w Brześciu. Na terenach zajętych przez ZSRR rozpoczęła się tragiczna okupacja – ogrom ludzi trafił na zesłanie do łagrów i więzień NKWD, a ok. 17 tys. oficerów, urzędników i przedstawicieli inteligencji zostało zamordowanych w Katyniu, Miednoje, Charkowie i mniejszych więzieniach i łagrach. Do dzisiaj trudno jest ustalić, ile osób ucierpiało na skutek tej okupacji.
Centralne obchody rocznicy odbędą się we wsi Wytyczno (woj. lubelskie), w miejscu bitwy oddziałów KOP (dowódca: gen. Orlik-Rückemann) z Armią Czerwoną. Uroczystości odbędą się na tamtejszym cmentarzu wojennym, a także pod Pomnikiem Chwały Żołnierza KOP. W obchodach uczestniczyć mają przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej, Wojska Polskiego, Straży Granicznej, władz samorządowych oraz młodzieży i harcerstwa. Więcej informacji nt. tych uroczystości znaleźć można na stronie www.wojsko-polskie.pl.
W Andrychowie (woj. małopolskie) odbędzie się uroczysta msza św. połączona ze złożeniem kwiatów pod Pomnikiem Grunwaldzkim. W Rzeszowie, oprócz mszy, nastąpi uroczysty przemarsz z zapalonymi zniczami pod krzyż upamiętniający ofiary komunizmu. Natomiast centralne obchody Dnia Sybiraka będą miały miejsce w Siemiatyczach (woj. podlaskie).
Informacje historyczne nt. agresji sowieckiej opisano na podstawie: „Najnowsza historia Polski”, W. Roszkowski.