80 lat temu do nowozelandziego Pahiatua przybyło 733 polskich dzieci. Teraz powstał o nich audioserial
80 lat temu do Nowej Zelandii przybyła grupa licząca 733 polskich dzieci
Podczas II wojny światowej grupa dzieci dotarła 1 listopada 1944 roku do Wellington w Nowej Zelandii. W jej skład wchodziło 733 dzieci oraz 105 osób polskiego personelu opiekuńczego. Były to dzieci, które wraz z rodzicami deportowano w latach 1940-1941 do ZSRR. Po zawarciu układu Sikorski-Majski wielu obywateli polskich, którzy zostali aresztowani po agresji ZSRR na Polskę i deportowani przez NKWD, zostało uwolnionych. Z tej stalinowskiej „amnestii” skorzystały m.in. dzieci - często sieroty lub półsieroty, które ewakuowano wraz z Armią Andersa do Iranu. Ich tułaczka nie zakończyła się jednak w tym kraju. Dlaczego jednak padło na Nową Zelandię? Kiedy Rząd Polski w Londynie zwrócił się do Ligi Narodów o wsparcie w znalezieniu dla nich schronienia, odpowiedział właśnie ten kraj. Co więcej, znalazł się on w gronie niewielu państw, które wyraziło chęć pomocy. Kampus, w którym zamieszkali Polacy, otworzono w Pahiatua.
Poruszającą historię o znalezieniu schronienia na końcu świata zdecydowała się opowiedzieć Martyna Wojtkowska, która przygotowała audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”.
- To konfrontacja wielkiej historii z osobistymi losami. Opowieść o utracie domu, próbach odnalezienia się w nowym miejscu, zapomnianym rozdziale XX wieku, ukazanym z nowej, współczesnej perspektywy – mówi Bartosz Panek, redaktor naczelny Studia Reportażu Polskiego Radia.
Pierwszy odcinek audioserialu „Dom z widokiem” przeniesie słuchaczy do Pahiatua, gdzie Janek, jeden z bohaterów, przeciwstawia się losowi, by zostać milionerem. Serial wzbogacony jest o unikalne materiały archiwalne oraz oryginalną muzykę skomponowaną przez Artura Giordano, który wykorzystał tradycyjne motywy maoryskie, oddając klimat Nowej Zelandii.
„Opowieść o dzieciach z Pahiatua”: Kiedy premiera?
Premiera odbędzie się 31 października o godz. 18:00 w Muzycznym Studiu Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej przy Myśliwieckiej 3/5/7 w Warszawie. Po odsłuchu pierwszego odcinka odbędzie się dyskusja „Dzieci i wojna”, która poruszy temat współczesnych dzieci-uchodźców i problemów, z jakimi mierzą się w Polsce.
Pierwszy odcinek zostanie wyemitowany na antenie radiowej Trójki 11 listopada o godz. 20:05 w audycji „Klub Trójki. Audiodokument”. Kolejne odcinki będą dostępne na platformie podcastowej Polskiego Radia oraz stronie Instytutu Pileckiego.
Audioserial został wyprodukowany we współpracy Polskiego Radia i Instytutu Pileckiego.
Źródła:
Materiały prasowe Polskiego Radia,
www.australia.chrystusowcy.org
Serdeczna opieka Nowej Zelandii nad polskimi dziećmi w Pahiatna- „Domu Bogów” [w:] Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza, 1945, R. 2, nr 13.
