5 najciekawszych propozycji IPN we wrześniu

Liczący 1200 archiwalnych zdjęć album jest największym wydanym zbiorem fotografii prezentującym oblicza niemieckiego i sowieckiego terroru na okupowanych w latach II wojny światowej ziemiach polskich. Przedstawiono w nim eksterminację polskiej inteligencji i ponurą codzienność okupowanej Polski: masowe egzekucje, aresztowania, pacyfikacje polskich wsi, ale również zagładę ludności żydowskiej, deportacje, wywózki na roboty przymusowe do Niemiec i do sowieckiego Gułagu, funkcjonowanie więzień i wszelkiego rodzaju obozów. Wyselekcjonowany materiał ikonograficzny został opracowany po przeanalizowaniu zawartości liczących kilkadziesiąt tysięcy zdjęć zbiorów Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej i wielu innych instytucji w Polsce i za granicą.

Józef Ulma był ogrodnikiem i działaczem społecznym. Jako fotograf amator dokumentował życie rodzinnej wsi Markowa na Podkarpaciu. Na wielu zdjęciach uwiecznił swoją żonę Wiktorię oraz małe dzieci: Stasię, Basię, Władzia, Franusia, Antosia i Marysię. W 1942 roku Ulmowie przyjęli pod swój dach poszukujących pomocy Żydów z Markowej i Łańcuta - z rodzin Goldmanów, Grünfeldów i Didnerów. Półtora roku później, 24 marca 1944 roku, wszyscy zostali zamordowani przez niemieckich żandarmów. Józef i Wiktoria Ulmowie w 1995 roku zostali uhonorowani pośmiertnie tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. W 2023 roku zostaną beatyfikowani.

Książka zawiera edycję 116 dokumentów z zasobu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, dotyczących pomocy udzielanej Żydom przez Polaków w Trzeciej Rzeszy i ziemiach polskich do niej wcielonych. Publikacja zamyka siedmiotomową serię „Relacji”. Do nabycia dostępne są również poprzednie części całej serii.

Publikacja w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN „Dzieje Żydów w Polsce i stosunki polsko-żydowskie w latach 1917–1990”  

Lata osiemdziesiąte były dla Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej czasem permanentnego kryzysu. Jego finał stanowiło wezwanie Mieczysława F. Rakowskiego – „Sztandar wyprowadzić” – i samorozwiązanie partii na jej ostatnim zjeździe w styczniu 1990 r. Teksty zgromadzone w prezentowanym tomie pomagają zrozumieć, co doprowadziło do jej ostatecznego upadku.

Publikacja „Prymas Stefan Wyszyński i episkopat Polski” uzupełnia istotną lukę badawczą, jaką są relacje prymasa z episkopatem Polski. Wspomniany problem potraktowano dość szeroko, obrazując zarówno rolę kard. Wyszyńskiego w tym gremium, jak i jego relacje z poszczególnymi biskupami.

Publikacja w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN: „Władze komunistyczne wobec kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944–1989" Seria wydawnicza „Biskupi w realiach komunistycznego państwa” (red. nauk. serii: dr hab. Rafał Łatka)  

Zobacz także pozostałe nowości wydawnicze IPN na stronie: LINK.

Polecamy również pozostałe książki, które Instytut Pamięci Narodowej ma w swojej ofercie.