5 najciekawszych nowości w Księgarni Odkrywcy w listopadzie!
1.) Rospond V. W., „Armie Rzeczpospolitej w okresie rozbiorów 1770-1794”
Tragiczna epopeja narodu polskiego i litewskiego rozpoczęła się wraz z przegranymi wojnami z końca XVIII wieku. W czasie panowania królów z dynastii saskiej, Rosja i Prusy ciągle mieszkały się w sprawy wewnętrzne Rzeczpospolitej.
W 1768 roku wybuchła w niej wojna domowa między prorosyjskim królem a szlachecką konfederacją barską, której członkowie walczyli z równouprawnieniem innowierców i wpływami Rosji. Ich porażka doprowadziła do I rozbioru w 1772 roku. Po tym wydarzeniu podjęto próby reform wojskowych, ale niedostatecznie wzmocniona armia nie była w stanie stawić czoła kolejnej rosyjskiej inwazji z 1792 roku. Po kolejnym rozbiorze, polski i amerykański bohater narodowy próbował walki z Prusami i Rosją, wzniecając insurekcję ogólnonarodową w kwietniu 1794 roku.
Po nadzwyczajnych zwycięstwach pod Racławicami i w obronie Warszawy, powstańcy zostali ostatecznie pokonani przez wojska rosyjskie pod Maciejowicami. Kapitulacja Warszawy i rozpuszczenie wojska powstańczego umożliwiły przeprowadzenie III rozbioru w 1795 roku, w wyniku którego resztę terytorium Polski zajęły Prusy, Rosja i Austria.
Zawierająca barwne ilustracje praca przedstawia wojska Rzeczpospolitej Obojga Narodów w tym okresie daremnych reform wojskowych, zmierzających do uratowania państwa przed upadkiem.
2.) Imber C., „Imperium Osmańskie 1300-1650”
Colin Imber opisuje dzieje Imperium Osmańskiego od jego początków w XIV wieku, przez czasy największej świetności za czasów Sulejmana Wspaniałego, po okres kryzysu w wieku XVII. Autor skupia się na systemie zarządzania imperium i w kolejnych rozdziałach omawia zagadnienia takie jak: polityka wewnętrzna, zarządzanie prowincjami, funkcjonowanie dworu i armii oraz system prawny.
W 1650 roku Imperium Osmańskie zajmowało rozległe tereny w Europie, Azji i Afryce. Imperium Osmańskie nie było państwem wyłącznie islamskim ani też wyłącznie tureckim. Było to raczej imperium dynastyczne, w którym jedyna lojalność obowiązująca wszystkich mieszkańców polegała na poddaństwie wobec sułtana. Od poddanych niepiastujących żadnego urzędu wymagano jedynie, żeby się nie buntowali i płacili podatki – w gotówce, naturze lub usługach. Nawet one zresztą podlegały negocjacjom. Ostatecznie to sułtan utrzymywał imperium w jedności, a nie religia, względy etniczne czy inna tożsamość.
Sułtan – na pierwszy rzut oka – miał nieograniczoną władzę. Był zarówno przywódcą politycznym, jak i wojskowym w czasie wojny. Każdy człowiek piastujący w państwie urząd zajmował to stanowisko z nadania władcy, co zobowiązywało go osobiście do służenia sułtanowi. Ten zaś każdego mógł wedle swej woli awansować, odwołać ze stanowiska albo nakazać jego egzekucję. Sułtan był zatem w swoim kraju wszechmogący, dlatego zwyczajowo od czasów Machiavellego porównuje się osmański absolutyzm z pozycją monarchów europejskich, których władzę do pewnego stopnia ograniczały przywileje szlachty. Ten tradycyjny obraz jest jednak nadmiernie uproszczony.
3.) Rzewuski P., „Filozofia Piłsudskiego”
Piłsudski odrzucał śmieszące go podziały na lewicę i prawicę, które uważał wręcz za absurdalne. Jako takie nic nie wnosiły.
Marszałek stawiał się ponad tymi podziałami, co czyniło z niego swoistego „nadczłowieka polityki”. Tak jak nadczłowiek Nietzschego był poza dobrem i złem, tak nadczłowiek Piłsudski był poza lewicą i prawicą. Jego jedynym wyznacznikiem kierunku działania była własna wola, którą odczytywał jako służbę Polsce.
„Prawicowość” i „lewicowość” były zabawkami sejmokracji. Jego nie interesowały, szczególnie jeżeli chodziło o odwoływanie się do tradycji historycznych. Zwracał jednocześnie uwagę na niezwykłość polskiej sceny politycznej, w której nic nie jest tym, czym się jawi.
Paweł Rzewuski – filozof i historyk, doktorant w IF UW. Zajmuje się polską filozofią polityki.
4.) Riedesel V., „Dzieci duchy. Ofiary represji Himmlera”
20 lipca 1944 roku – przewrót w Paryżu początkowo przebiega zgodnie z planem; załamuje się, gdy nadchodzi wiadomość, że Hitler przeżył zamach Clausa von Stauffenberga. Po kilku dniach Cäsar von Hofacker, motor działań paryskich spiskowców, zostaje aresztowany. Wkrótce Gestapo zabiera jego żonę Lotte i dwoje najstarszych dzieci, dla których zaczyna się wielomiesięczna tułaczka po więzieniach i obozach koncentracyjnych.
Oto poruszająca historia dzieci, które przedwcześnie musiały stać się dorosłe. Valerie Riedesel z dużą dozą empatii prezentuje i interpretuje nowe źródła oraz nieznane dotąd listy członków swojej rodziny. Udaje jej się plastycznie ukazać cierpienie osób, które jako małżonkowie, dzieci i wnukowie przeciwników reżimu stały się ofiarami prześladowania ze strony Trzeciej Rzeszy. - Profesor Joachim Scholtyseck, Instytut Historii Uniwersytetu w Bonn, zastępca prezesa Zespołu Badawczego „20 Lipca 1944 roku”
Valerie Riedesel, baronowa Eisenbach, jest wnuczką Cäsara von Hofackera. Studiowała historię na uniwersytecie w Strasburgu i na Sorbonie, a następnie ukończyła szkołę dziennikarstwa Axel Springer Akademie. Pracowała m.in. jako redaktor we „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Obecnie wraz mężem mieszka na Rugii. Mają pięcioro dzieci.
5.) Mruk W., „Homo Sanctus. Wzorce świętych w Europie Łacińskiej w średniowieczu”
Książka przedstawia wzorce świętości wypracowane w chrześcijaństwie łacińskim w średniowieczu. Autor na przykładzie wybranych postaci ukazuje nam różne kategorie świętych m.in. męczenników, pustelników, biskupów, zakonników, a nawet władców. Bohaterowie książki wywodzili się z różnych stanów społecznych – mieszczaństwa, rycerstwa, arystokracji i rodzin królewskich, reprezentowali rozmaite rejony średniowiecznej Europy – Italię, Hiszpanię, Francję, Germanię, Anglię, Szkocję, Czechy, Węgry oraz Polskę. Poznamy barwne, a niekiedy przerażające historie: nieustraszonych męczenników za wiarę – świętej Perpetuy i świętego Wawrzyńca, doskonałego pustelnika Pawła tebańskiego, wielkiego biskupa Marcina z Tours, wybitnego opata Benedykta z Nursji, pobożnego króla Stefana Węgierskiego, także ważnych dla dziejów Polski świętych – Wojciecha i Stanisława, oraz wielu innych.
Kim byli święci z opowieści hagiograficznych? Dla wiernych pragnących zbawienia byli wzorami, ideałami, a czasem wręcz legendarnymi bohaterami. Wiedli doskonałe życie, o jakim zwykły człowiek mógł tylko marzyć, czynili cuda, zasłużyli na nagrodę w niebie i szacunek śmiertelników. Modlono się do nich, proszono ich o opiekę, wstawiennictwo, a ich dzieje opowiadano sobie z wypiekami na twarzy jak najciekawszą baśń. Dla władców i biskupów mogli być doskonałym instrumentem polityki. Każdy liczący się ośrodek życia religijnego i politycznego pragnął mieć własnego świętego – opiekuna, a także postać przyciągającą tłumy wiernych, a – co za tym idzie – strumień pieniędzy. Pielęgnowanie legendy i kultu świętego było więc bardzo ważnym zadaniem ówczesnych elit.
Autor opisuje, jak wraz z przemianami cywilizacyjnymi, społecznymi i kulturalnymi zmieniało się wyobrażenie świętości, jakie były typy pobożności, wzorcowe życiorysy. Przywołuje teksty hagiograficzne, które ukazują nam koloryt epoki. W żywotach świętych jak w zwierciadle odbijały się nie tylko programy ewangelizacyjne formułowane przez duchownych, plany polityczne i społeczne wyznaczane przez rządzących, lecz także wielkie oczekiwania wiernych.
