20–21 sierpnia: Festiwal Bałtyjski – w kręgu kultury Prusów

Festiwal Bałtyjski słu­żyć ma przybliżaniu pomijanej w edukacji historycznej kul­tury Pru­sów i ludów bał­tyj­skich. Inspiracją dla tegorocznego edycji jest opowieść żyjącego w średniowieczu anglosaskiego kupca i podróżnika Wulfstana. W jego poświęconej Bałtom relacji czytamy wiele nie tylko o ich codziennych zajęciach i zwyczajach, ale też o obrządku pogrzebowym, który z punku widzenia autora zawierał elementy dziwne, może nie do końca zrozumiałe, ale z pewnością ciekawe i niecodzienne. Czerpiąc z dzieła średniowiecznego etnografa, organizatorzy poświęcili tegoroczną edycję Festiwalu Bałtyjskiego tematyce przenikania się życia i śmierci, jako dwóm nieodłącznym aspektom ludzkiego bytu.

Film z zeszłorocznego festiwalu

Jak widać z relacji Wulfstana, śmierć była wydarzeniem. Nie była nawet momentem, jednokrotnym aktem w życiu człowieka – wręcz przeciwnie, była rozciągnięta w czasie, składała się z szeregu rytualnych czynności. Stanowiła właśnie rytuał przejścia, który należało wypełnić z drobiazgową wręcz pieczołowitością. Człowiek średniowiecza nie mógł bowiem odejść z tego świata ot tak sobie, ni stąd ni zowąd. Taka śmierć – nie zrytualizowana – to śmierć zła, niebezpieczna, zarówno dla umierającego, jak i dla żywych.

Na cienkiej linie między życiem i śmiercią balansuje wojownik, wystawiający się nieustannie na strzały, włócznie i cięcia przeciwnika. Śmierć na polu walki należy do najbardziej zaszczytnych sposobów umierania. W festiwalowych wydarzeniach splatać się będą życie i śmierć (oczywiście jedynie na poziomie narracji) – w licznych potyczkach, czy walce turniejowej o miecz Herkusa Monte i w napadzie na osadę Amalang. Właśnie pogrzeb wojownika, który zginął podczas walki, będzie okazją do wielkiego spektaklu – rekonstrukcji pruskiego obrządku pogrzebowego opisanego w relacji Wulfstana, oczywiście z wielkim wyścigiem po ruchomości pozostałe po zmarłym, w którym każdy uczestnik obrządku może wziąć udział.

Czymże, jak nie pamiątką po umieraniu i śmierci, jest cmentarz? Starożytne cmentarze miały charakter wyjątkowy, były zarazem miejscem przejścia i mistycznej obecności zmarłych we wspólnocie. Symbolem cmentarza w festiwalowej scenerii będzie kurhan z Sorthenen. O sposobach zadawania śmierci u Prusów i obrządku pogrzebowym opowiadać będą członkowie Towarzystwa Naukowego Pruthenia podczas prelekcji multimedialnych. Na dzieci czeka zabawa w odkrywanie archeologicznych tajemnic.

Niezwykle niebezpiecznymi pośrednikami między światem żywych i umarłych są wiedźmy, wróżki i czarownicy. Każdy ciekaw jest swej przyszłości, ale spotkanie z wróżką może okazać się brzemienne w skutkach. Podczas festiwalu spotkać będzie można zarówno zwykłe wróżki, których za niewielkim datkiem będzie można bezpiecznie zapytać o swoją przyszłość, o powodzenie w interesach, czy w miłości, jak również niebezpieczną wiedźmę, która może nas dotknąć magicznym zielem, albo rzucić urok. W takim przypadku trzeba będzie wykupić się poważniejszą pracą.

Każdy podróżnik, by sprawniej poruszać się po ziemi Prusów otrzyma ogólną i szkicową mapę kraju.

Szczegółowy program festiwalu

19 sierpnia 2011 :

• 18.00 Zlot Drużyn Barbarzyńskiej Europy AMALANG 2011. Przemarsz wojów ulicami Olsztynka

20 sierpnia 2011

• 11.00 Otwarcie Festiwalu – prezentacja przybyłych wojowników
• 11.30 W Kręgach Honoru i Zdrady – indywidualne walki wojowników pruskich, słowiańskich i skandynawskich.
• 13.00 W Kręgu Krwi – potyczki wojów w formie turniejowej.
• 14.00–15.00 Czy trudno być wojownikiem? – warsztaty walki i musztry dla chętnych.
• 14.15–15.00„Krwawe rytuały u Prusów” – prelekcja
• 15.00 Bitwa – napad na osadę Amalang
• 16.00 Droga Wojownika – konkurencja sprawnościowa dla chętnych.
• 17.00 Spektakl – inscenizacja pogrzebu pruskiego. Rekonstrukcja biesiady pogrzebowej, stosu pogrzebowego oraz wyścigu po dobra zmarłego. W artystycznej i narracyjnej oprawie wykonanej przez grupę „Studnia O” oraz Wojów Bolesławowych „Białozór”, Konwent świętego Piotra

21 sierpnia 2011

• 11.00 Zabawy plebejskie dla gawiedzi (Kręcioła, przeciąganie liny, kulanie tarcz, bieg z jajkiem, rzuty podkową…)
• 12.00 „O ciągłości pruskich zwyczajów pogrzebowych”
• 13.00 Gry wikińskie – Kubb, Hnefatafl…
• 14.00 Zawody łucznicze dla chętnych
• 15.00 Turniej Wojowników o Miecz Herkusa Monte
• 16.30 Wręczenie nagród i zakończenie Festiwalu

Na terenie festiwalu powstanie również osada rzemieślników, która oferować będzie dodatkowe atrakcje:

• Zajęcia warsztatowe dla małych i dużych: garncarstwo, tkactwo, płatnerstwo, mincarstwo, kowalstwo, kuchnia pruska, wytwarzanie średniowiecznych instrumentów muzycznych, taniec średniowieczny, archeologia dla najmłodszych;
• Stanowiska łucznicze i oszczepnicze;
• Przymierzalnia opancerzenia i uzbrojenia wojów wczesnośredniowiecznych;
• Warsztaty archeologii eksperymentalnej: – Mrożenie w średniowieczu – eksperyment z wytwarzaniem zimna; Jeden ciężarek tkacki to za mało! – rekonstrukcja krosna pionowego; Groty i grociki – rekonstrukcja elementów uzbrojenia wczesnośredniowiecznego; pieczenie podpłomyków na sposób pruski.

Więcej informacji na stronie Festiwalu Bałtyjskiego. Impreza objęta jest patronatem medialnym „Histmag.org”.