13 grudnia na opak.... czyli co jeszcze się zdarzyło?
Stan wojenny to jedno z tych charakterystycznych wydarzeń, które wyparły z powszechnej świadomości wszystko. Kiedy słyszymy „13 grudnia”, myślimy – stan wojenny. Przytłaczające znaczenie tego jednego wydarzenia sprawia, że wręcz nie wypada mówić o innych powiązanych z dzisiejszą datą faktach.To oczywiście bardzo ważna rocznica, nie zamierzam w żadnych razie kwestionować jej znaczenia, ale warto pamiętać, że w historii w tym dniu zdarzyło się wiele. Nie tylko w 1981 roku.
13 grudnia to w Polsce Dzień Księgarza. Branżowe święto, o którym mało kto wie, mało kto pamięta i które samo środowisko księgarzy obchodzi „symbolicznie i skromnie”. Jakby ze wstydem, że święto trafiło im się akurat w takim dniu. Jeszcze mniej osób wie, że 13 grudnia przypada Dzień Telewizji dla Dzieci. Kto go ustanowił nie mam pojęcia, ale dzisiaj wzmiankę o nim można znaleźć już tylko w kalendarzach świąt nietypowych.
Komentując wydarzenia z 13 grudnia 1981 roku New York Times donosił na pierwszej stronie o wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce... W 2002 roku rząd Leszka Millera zakończył w Kopenhadze negocjacje akcesyjne z Unią Europejską. Mówiono wtedy, że dzięki temu 13 grudnia przestanie się kojarzyć z przeszłością, a zacznie z przyszłością. Wyszło jak wyszło, bo z Unią Europejską i wstąpieniem do niej Polacy kojarzą raczej 1 maja 2004 roku. 13 grudnia pozostał w świadomości narodowej wyłącznie rocznicą wprowadzenia stanu wojennego. I świętem, bo od 2002 roku 13 grudnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego.
...13 grudnia 1879 roku prezentował ponoć zabawny komiks z sekretarzem skarbu w roli głównej. Całkiem inaczej dzień ten kojarzy się na Malcie. 13 grudnia 1974 zmieniono tamtejszą konstytucję. Tym samym Malta z brytyjskiej kolonii przekształciła się w republikę. Na pamiątkę tego wydarzenia ustanowiono Dzień Republiki. 13 grudnia ma duże znaczenie także dla historii Nowej Zelandii. W tym dniu, w 1642 roku, dopłynął do niej Abel Janszoon Tasman.
Również 13 grudnia Francis Drake wyruszył w swoją słynną podróż dookoła świata (1577), a izraelski Knesset zdecydował o przeniesieniu stolicy państwa do Jerozolimy (1949). 13 grudnia to także ważny dzień dla historii Kościoła. 13 grudnia 1545 roku rozpoczęły się obrady przełomowego Soboru Trydenckiego. 13 grudnia to też dzień świętej Łucji, obchodzony w Szwecji, Norwegii, Danii, Finlandii i na Sycylii. To również święto narodowe na Wyspie Saint Lucia (mikropaństwo na Karaibach).
13 grudnia ogłoszono wyginięcie delfina chińskiego (2006), tego też dnia Amerykanie znaleźli Saddama Husajna w jego ziemnej norze (2003). Miłośnicy historii II wojny światowej pamiętają też zapewne, że to 13 grudnia Węgry i Rumunia wypowiedziały wojnę USA (1941).
Jak widać, 13 grudnia to dzień nie tylko jednej rocznicy.
