10 miejscowości otrzymało prawa miejskie

fot. Adam Guz/ KPRM

Przypomnijmy, że na nadanie praw miejskich ma wpływ stopień urbanizacji danego terenu, a wszystkie decyzje były poprzedzone konsultacjami społecznymi z mieszkańcami.

Bardzo się cieszę, że w wielu przypadkach udało się naprawić błędy przeszłości i krzywdy historii. Bo w kilku przypadkach jest to przywrócenie praw miejskich, odebranych jeszcze po powstaniu styczniowym ukazem carskim. Dlatego, że Polacy walczyli o niepodległość. To akt sprawiedliwości dziejowej – mówił premier Mateusz Morawiecki podczas uroczystości wręczenia aktów nadania statusu miasta włodarzom 10 miejscowości.

Status miasta otrzymały następujące miejscowości:

• Kamieniec Ząbkowicki (powiat ząbkowicki, woj. dolnośląskie) – miejscowość z ważnymi połączeniami kolejowymi. Przecinają się tu m.in. trasy linii Wrocław – Międzylesie oraz Legnica - Katowice. Kamieniec Ząbkowicki liczy ponad 4500 mieszkańców.
• Goraj (powiat biłgorajski, woj. lubelskie) - posiadał prawa miejskie w latach 1398-1869. Zmiana będzie przywróceniem praw utraconych po powstaniu styczniowym. W Goraju mieszka mniej niż 1 tys. mieszkańców. Sercem Goraja jest odnowiony w 2010 r. rynek. Miejscowość może stać się jednym najmniejszych miast Polski.
• Kamionka (powiat lubartowski, woj. lubelskie) – zamieszkiwana przez blisko 2 tys. mieszkańców. Utraciła prawa miejskie w wyniku represji carskich. Posiadała je w latach 1458-1869. W centrum znajduje się rynek. Cechy funkcjonalno-przestrzenne Kamionki nadają jej miejskiego charakteru.
• Sochocin (powiat płoński, północna cześć woj. mazowieckiego) - posiadał prawa miejskie w latach 1385-1869 r. W centrum miejscowości znajduje się rynek, zrewitalizowany w latach 2009-2010, a także kościół parafialny oraz park. W Sochocinie mieszka blisko 2 tys. mieszkańców.
• Solec nad Wisłą (powiat lipski, woj. mazowieckie) – miejscowość wyróżnia się nienaruszoną, oryginalną strukturą topograficzną zabudowy, która istnieje co najmniej od schyłku XVIII w. Do zabytków Solca nad Wisłą należą m.in.: kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP wzniesiony w XIV w., kościół cmentarny p.w. św. Barbary z XII w., dom drewniany z końca XVIII w. czy zespół klasztorny reformatorów wzniesiony w 1626 r. Przez miejscowość przebiega wiele oznakowanych szlaków rowerowych. W Solcu mieszka mniej niż 1 tys. osób.
• Wiskitki (powiat żyrardowski, woj. mazowieckie) – położone przy autostradzie A2 Wiskitki są kolejną miejscowością, gdzie przywracane są prawa miejskie. Wiskitki miały status miasta w latach 1595 - 1869. Do zabytków Wiskitek wpisanych do rejestru zabytków należą m.in.: zespół kościelny Wszystkich Świętych i Św. Stanisława z XVI-XIX wieku, szkoła murowana z połowy XIX wieku, budynek koszar wojskowych powstały ok. 1900 r. oraz zespół młyna motorowego z ok. 1912 r. Miejscowość liczy ok. 1,5 tys. osób.
• Dubiecko (powiat przemyski, woj. podkarpackie) – ponownie odzyska prawa miejskie utracone w wyniku zmian administracyjnych i tworzenia tzw. gmin zbiorowych. Dubiecko był miastem w okresie 1407 r. – 1934 r. Zamieszkiwana przez ok. 900 mieszkańców miejscowość słynie z położonego nad Sanem Zespołu Zamkowo-Parkowego z zamkiem z XVI wieku, w którym urodził się w 1735 r. Ignacy Krasicki.
• Wodzisław (powiat jędrzejowski, woj. świętokrzyskie) - kolejna miejscowość, która straciła prawa miejskie w 1869 r. Po raz pierwszy uzyskała je w 1366 r. W centrum Wodzisławia znajduje się zrewitalizowany rynek, od którego rozchodzą się ulice z historyczną, zwartą zabudową. Miejscowość liczy ponad 1 tys. mieszkańców. Przez miejscowość przebiega droga ekspresowa S7.
• Budzyń (powiat chodzieski, woj. wielkopolskie) – zamieszkiwane przez ok. 5 tys. mieszkańców. Jest dawnym miastem królewskim. Proces lokacji miejskiej Budzynia rozpoczął się w pierwszej połowie XV wieku. Król Władysław IV Waza w 1641 r. potwierdził prawa miejskie Budzynia oraz jego herb. Status miasta Budzyń utracił w 1934 r.
• Koźminek (powiat kaliski, woj. wielkopolskie) - posiadał prawa miejskie od XIV w. (lokacja na prawie niemieckim). W wyniku represji carskich Koźminek utracił status miasta w 1870 r. W miejscowości znajdują się zabytkowe obiekty. To m.in. Kościół parafialny pw. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, z przełomu XV i XVI w., kaplica ewangelicka z 1903 r. ze szkołą parafialną i mieszkaniem Kantora oraz dwór wzniesiony w XVIII w.

Źródła:

www.premier.gov.pl, www.tvn24.pl,

Polecamy e-book Anny Wójciuk – „Jedz, pij i popuszczaj pasa. Staropolskie obyczaje i rozrywki”