10 materiałów z Histmag.org, które szkoda byłoby przeoczyć (22 VIII 19)

Polacy na ratunek Żydom w czasie II wojny światowej

Zeznania dotyczące ratowania Żydów na terenie okupowanej przez Niemców Polski stanowią ważne świadectwo heroizmu wielu polskich rodzin. Przez wiele lat dokumentację na ten temat prowadziła m.in. Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce pod kierownictwem prokuratora Wacława Bielawskiego. Poniższy tekst zawiera obszerne fragmenty ze wstępu do publikacji zawierającej relacje zebrane przez komisję.

Baronowie Hohenstein – nieślubni Piastowie cieszyńscy

Książęca linia Piastów cieszyńskich wygasła wraz ze śmiercią księcia cieszyńskiego Fryderyka Wilhelma w 1625 roku. Jeszcze na początku XVIII wieku żyli jednak nieślubni potomkowie władców Cieszyna – baronowie von und zu Hohenstein.

W sierpniu 57 osób wsparło nas kwotą 1713 zł! Dziękujemy i prosimy o dalsze wsparcie!

To dzięki Wam możemy tworzyć i rozwijać nasz portal!

Do kogo modlili się Jaćwięgowie?

Wierzenia pogańskich plemion naszej części Europy otacza mgła tajemnicy. Co wiemy na temat systemu religijnego Jaćwięgów?

Wojciech Korfanty: dyktator powstania śląskiego

Po udanym zakończeniu zmagań Naczelnej Rady Ludowej o przyłączenie Wielkopolski do odradzającego się państwa polskiego, najbliższe sercu Wojciecha Korfantego stały się ponownie sprawy Górnego Śląska.

Elżbieta Batory: ofiara swej legendy

Mroczna legenda, w jaką obrosła Elżbieta Batory po dziś dzień wywołuje przerażenie. Potężna magnatka o socjopatycznej naturze stała się częścią kultury popularnej, gdzie przyjęła rolę bezwzględnej wampirzycy. Jaka jest jednak prawda o „Krwawej Hrabinie”?

Goralenvolk: podhalańscy wasale III Rzeszy

500-złotowy banknot, tzw. „góral”, jest jednym z symboli życia codziennego w czasie okupacji. Hitlerowcy bez wątpienia fascynowali się góralami i to na tyle, że próbowali przekonać ich, że bliżej im do Niemców niż Polaków. Jakie są dzieje Goralenvolk?

Wielkie zagrożenia, wielka odwaga. Polacy niosący pomoc Żydom w trakcie wojny

W trakcie II wojny światowej tysiące Polaków zdecydowało się nieść pomoc Żydom – swoim przyjaciołom, sąsiadom, a czasami zupełnie obcym ludziom. Były to akty wielkiej odwagi, ponieważ za wszelkie wsparcie tego typu niemieccy okupanci karali śmiercią lub obozem koncentracyjnym. O motywacjach polskich ratowników, sposobach niesionej pomocy i codziennych zagrożeniach rozmawialiśmy z dr. hab. Sebastianem Piątkowskim, autorem książki „Relacje o pomocy udzielanej Żydom przez Polaków w latach 1939–1945. Tom 1: Dystrykt warszawski Generalnego Gubernatorstwa”.

Jeremi Wiśniowiecki – dziecko dramatycznej epoki

17 sierpnia 1612 roku w Łubniach urodził się Jeremi Wiśniowiecki – postać do dziś budząca skrajne emocje i ogromne kontrowersje. Przez jednych wręcz uwielbiany, przez innych odsądzany od czci i wiary. W jego losach jak w soczewce skupiły się dzieje Rzeczpospolitej, Ukrainy i zamieszkujących je narodów.

Jan Grudziński (1907−1940)

Jan Grudziński był kapitanem Polskiej Marynarki Wojennej i dowódcą słynnego okrętu podwodnego ORP „Orzeł”. Prezentujemy jego sylwetkę.

Konflikt czy przyjaźń? Operacja „Dunaj” i jej wpływ na relacje polsko-czeskie

Od rozpoczęcia operacji „Dunaj” minęło już prawie pięćdziesiąt lat. Wydarzenie, które uważane jest za największą akcję militarną w Europie od zakończenia drugiej wojny światowej wciąż budzi silne emocje. Jednak ocena polskiej roli w tym przedsięwzięciu różni się u nas i u naszych południowych sąsiadów. Czy czas wyleczył rany?

Kult świętego Napoleona – przejaw próżności czy politycznego pragmatyzmu?

Święty Napoleon – nikomu bliżej nieznana postać, której wspomnienie od ponad 200 lat obchodzone jest 15 sierpnia. W jakich okolicznościach „wyniesiono go na ołtarze” i ile wspólnego miał z tym sam Napoleon Bonaparte?

Bohaterska obrona Zbaraża 1649

22 sierpnia 1649 roku zakończyła się obrona Zbaraża. Za sprawą Henryka Sienkiewicza nierozerwalnie kojarzy się ono z bohaterstwem obrońców i ich dowódców z Jeremim Wiśniowieckim na czele. Długotrwałe odpieranie szturmów przeważających sił kozacko-tatarskich zasługuje na najwyższe uznanie.

Jan III Sobieski w anegdocie

Jak współcześni widzieli zwycięzcę spod Wiednia i jego armię? Oczywiście z szacunkiem, ale czasem także jako żartownisia, a nawet obiekt kobiecych westchnień.

Miecz – zabójczo skuteczny symbol

We współczesnym rankingu broni białej palma pierwszeństwa bez dwóch zdań przypada mieczowi. Nie zawsze jednak łączy się to ze znajomością jego znaczenia. Czy używać mogli go nie tylko rycerze, lecz także kapłani i chłopi? I czy w ogóle warto było dobyć miecza na polu bitwy? Co jeszcze warto wiedzieć na temat tego oręża?

Wiktoria warszawska czy „cud nad Wisłą”? O roli Józefa Piłsudskiego w bitwie warszawskiej 1920 roku

Bitwa warszawska to zakrojona na olbrzymią skalę operacja strategiczna przeprowadzona na obszarze kilkudziesięciu tysięcy kilometrów kwadratowych. Uczeni, publicyści i pasjonaci historii do dziś spierają się o to, kto był autorem planu bitwy oraz kto odpowiada za jej finalny sukces. Czy był to Józef Piłsudski?

Promocja książki Macieja Korkucia „Walcząca Rzeczpospolita 1939–1945” w Warszawie

28 sierpnia (środa) o godz. 17.30 w stołecznym Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” odbędzie się promocja książki Macieja Korkucia „Walcząca Rzeczpospolita 1939–1945”. Wstęp wolny.

Sierpniowy numer Magazynu Historycznego „Mówią wieki” (08/2019)

Tematem przewodnim numeru jest zbliżająca się rocznica wybuchu II wojny światowej. Michał Szukała w artykule Ostatni dzień epoki stara się ukazać nastroje jakie panowały w Polsce tuż przed agresją niemiecką. Redakcja „Mówią wieki” rozpoczyna plebiscyt BOHATER WRZEŚNIA ‘39: pragniemy godnie upamiętnić tę rocznicę, uczcić ludzi, którzy sprawili, że mimo porażki Polacy mogą z duma wspominać walkę naszych przodków w obronie ojczyzny. Na stronach tego numeru znajdziemy biogramy 10 postaci, które według członków redakcji mogą zasłużyć na to miano.

Jacek Komuda- „Westerplatte”

„Westerplatte” Jacka Komudy to opowieść o walecznych żołnierzach, którzy mieli bronić tego miejsca 12 godzin, a wytrzymali 7 dni! To tu padły strzały rozpoczynające II wojnę światową. Obrona Westerplatte przez 182 polskich żołnierzy stałą się legendą kampanii wrześniowej.

Adrian Cioroianu – „Nie możemy uciec przed naszą historią” – recenzja i ocena

W 1989 roku podczas tzw. rewolucji grudniowej zginęło co najmniej tysiąc sto osób. Jak wyglądały ostatnie dni komunizmu w Rumunii? Jaką rolę w systemie władzy odgrywali żona, brat oraz dzieci Nicolae Ceauşescu?