10 materiałów z Histmag.org, które szkoda byłoby przeoczyć (20 VIII 20)

Stasi – jak wschodnioniemiecka służba bezpieczeństwa śledziła sytuację w PRL?

Jak wyglądały raporty Stasi na dotyczące PRL? Co Niemcy sądzili o „Solidarności” i wprowadzeniu stanu wojennego? Jak na działalność obcych służb reagowały PRL-owskie władze? Między innymi o tym rozmawialiśmy z Filipem Gańczakiem i Tytusem Jaskułowskim, współautorami publikacji „Raporty polskie Stasi 1981-1989. Tom 1. W przededniu stanu wojennego: czerwiec-grudzień 1981”.

W sierpniu 36 osób wsparło nas kwotą 890 zł! Dziękujemy i prosimy o dalsze wsparcie!

To dzięki Wam możemy tworzyć i rozwijać nasz portal!

Mateusz Balcerkiewicz na antenie radia RDC opowiadał o „Wojnie Jasia”

Mateusz Balcerkiewicz, redaktor naczelny Histmaga i autor e-booka „Wojna Jasia. Polski żołnierz w walce z bolszewikami” był gościem redaktora Roberta Łuchniaka z radia RDC, podczas której przybliżył realia życia codziennego polskich żołnierzy. Posłuchajcie audycji!

Gra o wysoką stawkę – II Powstanie Śląskie

Rok 1920 upłynął w Polsce głównie pod znakiem walk o wschodnią granicę nowo odrodzonego państwa. Podczas gdy jego władze koncentrowały swoje siły na powstrzymaniu ofensywy czerwonoarmistów, na południu toczyła się gra o niezwykle wysoką stawkę – przynależność narodową i terytorialną Górnego Śląska. Jak doszło do II Powstania Śląskiego – jednego z nielicznych zwycięskich zrywów Polaków – oraz w jaki sposób wpłynęło ono na dalsze losy regionu?

Henryk Wujec, legenda opozycji demokratycznej, nie żyje

Henryk Wujec był działaczem „Solidarności”, współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników, uczestnikiem obrad Okrągłego Stołu, posłem, wiceministrem rolnictwa i legendą opozycji z czasów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zmarł w sobotę, 15 sierpnia 2020 roku. Od pewnego czasu zmagał się z ciężką chorobą. W ubiegłym tygodniu w stanie krytycznym trafił do szpitala. Niestety, nie udało się go uratować. Odszedł w wieku 79 lat.

Czy w Warszawie powstanie pomnik gen. Tadeusza Rozwadowskiego? Głosy są podzielone

Pomysł stworzenia pomnika generała Tadeusza Jordana Rozwadowskiego, szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w czasie bitwy warszawskiej 1920, nie jest nowy. Jego zwolennicy od kilku lat próbują przeforsować budowę, jednakże do tej pory się to nie powiodło. Czy w końcu uda się zrealizować plan?

Konkurs: Legion kontra falanga

W książce „Legion kontra falanga. Epicka walka piechoty starożytnego świata” Myke Cole odpowiada m.in. na pytania: jak walczyły falanga i legion? Jaką stosowały taktykę, jak były uzbrojone i wyposażone? W naszym dzisiejszym konkursie możecie wygrać 4 egzemplarze tej publikacji!

Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku otwarte!

W piątek, 14 sierpnia, swoją działalność zainaugurowało Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Jak poinformowało ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego, nastąpiło to po 30 latach od powstania idei, po 12 latach od powołania i po 4 latach od położenia kamienia węgielnego.

Po Muzeum Piłsudskiego powstanie Muzeum Romana Dmowskiego

W setną rocznicę Bitwy Warszawskiej otwarto Muzeum Józefa Piłsudskiego. Minister kultury i dziedzictwa narodowego zapowiedział, że niebawem powstanie także Muzeum Romana Dmowskiego.

Muzeum Gdańska wzbogaciło się o nowy zabytek. To 330-letnie bursztynowe szachy

Bursztynowe szachy warte 2,4 mln zł to unikatowy zabytek. Zostały wykonane ok. 1690 roku prawdopodobnie przez Michaela Redlina, mistrza gdańskiego cechu bursztynników, który uchodzi za jednego z najsłynniejszych reprezentantów swojego zawodu.

Wojciech Karpiński nie żyje

Zmarł Wojciech Karpiński – pisarz, eseista, historyk sztuki, krytyk literacki, związany z paryską „Kulturą” i „Zeszytami Literackimi”. Odszedł nagle, 18 sierpnia, w wieku 77 lat.

Broń, bomby, akcje specjalne Solidarności Walczącej

Solidarność Walcząca powstała w czerwcu 1982 roku jako odpowiedź na delegalizację NSZZ „Solidarność”. Działalność SW nie ograniczała się tylko do organizowania demonstracji, drukowania ulotek i pism podziemnych...

Wprowadzenie stanu wojennego w aktach Stasi

Powstanie „Solidarności” wymusiło bezprecedensowe zainteresowanie wschodnioniemieckich służb. Centrala Stasi w Berlinie regularnie przygotowywała syntetyczne raporty na temat sytuacji w Polsce. Co pisano na temat wprowadzeniu stanu wojennego?

Obrona Płocka 1920 r. – historia i pamięć

18 sierpnia 1920 roku rozpoczęła się bitwa o Płock. Pozostaje w cieniu bitwy warszawskiej, choć miała duże znaczenie dla przebiegu walk na północnym Mazowszu w 1920 roku.

Armia „Modlin” i bitwa pod Mławą

Bitwa pod Mławą była jedną z pierwszych a zarazem najważniejszych bitew Września 1939. Starcie ujawniło nie tylko zalety, ale przede wszystkim wady obu stron. Jednak to Niemcy wyszli z niego zwycięsko.

Rozwiązanie AK z perspektywy „terenu”

Po wkroczeniu Armii Czerwonej żołnierze Armii Krajowej byli zmuszeni kontynuować działalność konspiracyjną w nowych warunkach. Komuniści traktowali ich jako wrogów. W jaki sposób przebiegał proces rozwiązania AK na Rzeszowszczyźnie i jakie były jego następstwa?

Prawa wyborcze kobiet – jak prababki walczyły o głos?

Prawa wyborcze kobiet w USA przyznano w 1920 roku, na mocy 19. poprawki do Konstytucji. Walka o równouprawnienie zaczęła się jednak dużo wcześniej, a data ta, jak wiadomo, nie oznaczała wcale końca zmagań z dyskryminacją. Jak wyglądała amerykańska pierwsza fala ruchu kobiecego?

Naukowcy badają pozostałości po Bitwie Warszawskiej

Pozostałości po Bitwie Warszawskiej, zachowane na wschód od stolicy, badają naukowcy na terenach powiatu wołomińskiego, legionowskiego i na obszarze Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie. Do tej pory zidentyfikowali liczne relikty po konfliktach zbrojnych.

Ku ostatecznej granicy – Voyager 2

20 sierpnia 1977 roku, w przestrzeń kosmiczną pomknęła sonda Voyager 2. Dzięki niej zaczęliśmy uważniej rozglądać się w naszym kosmicznym sąsiedztwie. Być może zrobiliśmy pierwszy krok ku gwiazdom.

Józef Piłsudski… z trochę innej strony

O tym, że Józef Piłsudski „wielkim mężem stanu był” nie trzeba przekonywać chyba nikogo. Ale poza zwycięstwem nad bolszewikami i kluczową rolą w odrodzeniu państwa polskiego ta niezwykła postać ma w życiorysie wiele innych, ciekawych epizodów.

Proso zaczęto uprawiać w Europie dopiero ok. 4,5 tys. lat temu

Proso zaczęto uprawiać w Europie nie, jak wcześniej uważano, już w okresie neolitu nawet 7 tys. lat temu, ale dopiero w czasach epoki brązu, czyli ok. 4,5 tys lat temu. Zboże to dotarło na nasz kontynent z obszaru Chin – uważają naukowcy.

5 najciekawszych nowości w Księgarni Odkrywcy w sierpniu!

Oto najciekawsze sierpniowe nowości w Księgarni Odkrywcy. W tym miesiącu warto zwrócić uwagę m.in. na książki: „Apollo 8. Ekscytująca historia pierwszej misji na księżyc”, „Benjamin Franklin” czy „Gniazdo polskie. Wspólna pamięć narodu”.

Myke Cole – „Legion kontra falanga. Epicka walka piechoty starożytnego świata”

Książka „Legion kontra falanga. Epicka walka piechoty starożytnego świata” to barwna opowieść, w której Myke Cole łączy pisarską swadę i bogate doświadczenie żołnierza z precyzją historyka. Poczujesz emocje pola bitwy, ale także przekonasz się, że starożytna historia może być fascynującą przygodą.

Marian, Marek i Wojciech Duryasz – „Moje podniebne boje. Wspomnienia dowódcy Dywizjonu 303”

Książka „Moje podniebne boje. Wspomnienia dowódcy Dywizjonu 303” to do tej pory niepublikowane wspomnienia ppłka Mariana Duryasza dotyczące burzliwych lat II WŚ. Autor z dramatyzmem opisuje swe loty bojowe, m.in. w osłonie desantu aliantów w Normandii w czerwcu 1944 roku i stoczone walki powietrzne.

Szczepan Kowalik, Arkadiusz Kutkowski – „Śmierć nieosądzona. Sprawa księdza Romana Kotlarza” – recenzja i ocena

Ksiądz Roman Kotlarz brał udział w manifestacjach w Czerwcu 1976. Za poparcie strajkujących zapłacił najwyższą cenę. Czy warto sięgnąć po najnowszą książkę Szczepana Kowalika i Arkadiusza Kutkowskiego poświęconą sprawie księdza Kotlarza?

Zygmunt Zieliński – „Powroty minionego czasu. Zagnieżdżone w pamięci” – recenzja i ocena

II wojna światowa i rzeczywistość powojenna w oczach kilkuletniego dziecka, trudy formacji duchownej w najtrudniejszym dla Kościoła okresie stalinizmu, doświadczenia niełatwych relacji polsko-żydowskich czy stanu wojennego. To tylko niektóre ze wspomnień, jakimi dzieli się w swojej książce ks. prof. Zygmunt Zieliński.