Wielka Sobota w Bytomiu-Rozbarku, czyli tradycyjne święcenie pokarmów
Wielka Sobota w kościele św. Jacka Bytomiu-Rozbarku (fot. Magdalena Mikrut-Majeranek) Rozbark stanowi dziś jedną z dzielnicy Bytomia, jednakże do 1927 roku był odrębną gminą wiejską. Do dziś żywe są tu dawne tradycje. Rozbarczanie od pokoleń pieczołowicie przechowują tradycyjne stroje, a okazja do ich podziwiania pojawia się co roku w Wielką Sobotę, kiedy to liczna reprezentacja kultywująca tradycję Gromady Rozbarskiej (dawnego zarządu gminy) uczestniczy w uroczystym święceniu wielkanocnych pokarmów.
Wielka Sobota w kościele św. Jacka Bytomiu-Rozbarku (fot. Magdalena Mikrut-Majeranek) Zwyczaj ten przywrócono w 2012 roku. Inicjatorem reaktywacji tej tradycji byli ks. Tadeusz Paluch, proboszcz parafii św. Jacka w Bytomiu, Adam Mankiewicz oraz Piotr Mankiewicz, właściciel Muzeum Chleba w Radzionkowie.
Zobaczcie krótkie nagranie dokumentujące tę uroczystość!
Strój rozbarski jest najbardziej charakterystycznym strojem ludowym, jaki noszono na terenie Górnego Śląska, który w okresie międzywojennym obejmował obszar rozciągający się od Mysłowic i Mikołowa aż po Piekary i Tarnowskie Góry.
O oryginalności i sławie rozbarskiego stroju może świadczyć fragment wiersza, skreślonego ręką księdza Norberta Bończyka, zwanego bytomskim poetą czy Śląskim, który w poemacie Stary kościół miechowski: obrazek obyczajów wiejskich w narzeczu górnośląskiem pisze:
Aleć, nie chwalący się mamy przyjacieli
Nawet w mieście; a proszę, jest to lud bogaty
Który swe śliczne, stroje a kosztowne szaty
Nie tylko, jak my wiejscy, w Święta i w Niedziele,
Bierze: tam w dzień powszedni stroi się wesele,
Aby światu pokazać, że się ma ubiory
Na dzień każdy! Z Rozbarku, z reszpektem, ma wzory
Strojów cały Śląsk Górny. Z tego Rozbark słynie
Że chłopy jak rycerze, strojne gospodynie
Bo weźmijmyż no chłopa: Kania ze wstęgami,
Suknia ciemno – niebieska długa a z fręzlami,
U rękawów, kołnierza, i z przodu kieszeni
But wysoki, w nim spodnie ze skórki jeleniej;
A nawiasy w trzewiczkach z długimi korkami,
W sukni ciężkiej fałdzistej, z przodu z fartuchami
Zielonego jedwabiu, gorset lamowany;
Szal bieluśki, o kibić najzgrabniej rzucany,
A u szyi korale niezmiernej wartości;
Zaiste Rozbarcznka równa się Jejmości. –
Czy Ksiądz Proboszcz zna Rozbark?
(…)
Kupuj świetne e-booki historyczne i wspieraj ulubiony portal!
Regularnie do sklepu Histmaga trafiają nowe, ciekawe e-booki. Dochód z ich sprzedaży wspiera działalność pierwszego polskiego portalu historycznego. Po to, by zawsze był ktoś, kto mówi, jak było!
Sprawdź dostępne tytuły pod adresem: https://sklep.histmag.org/
