Tajemnice Kórnickiego Zamku wkrótce do odkrycia w… Internecie!
Pod skomplikowaną sygnaturą POPC.02.03.01-IP.01-00-002/15 kryje się nazwa „Cyfrowe udostępnianie zasobów Polskiej Akademii Nauk – Biblioteki Kórnickiej”. Projekt zaproponowany przez kórnicką instytucję dofinansowany został w ramach programu Polska Cyfrowa. Inicjatywy związane z tym programem – nadzorowanym przez Ministerstwo Rozwoju – realizowane są w trzech grupach. Pierwszą z nich stanowią projekty związane z powstawaniem infrastruktury szerokopasmowego internetu. Celem tych projektów jest zaopatrzenie w internet tych obszarów na terenie Polski, które mają utrudniony dostęp do sieci. W ramach drugiej grupy projektów znalazły się przedsięwzięcia, dzięki którym ma się zwiększyć pula usług publicznych dostępnych drogą elektroniczną a ich realizacja wiąże się z korzyściami dla całego społeczeństwa. W trzeciej grupie znalazły się projekty, które mają zachęcić ludzi do korzystania z internetu. A historyków i nie tylko z pewnością zainteresuje to, co wkrótce będzie mogła zaoferować Biblioteka Kórnicka – internetową platformę z zdigitalizowanymi zbiorami. Będzie w czym wybierać: w repozytorium znajdą się dokumenty, inkunabuły, a nawet obrazy. Projekt realizowany jest w dwóch placówkach Biblioteki Kórnickiej – na Zamku w Kórniku oraz w poznańskim Pałacu Działyńskich.
Po pierwsze: konserwacja
Zanim wybrane dzieła trafią na platformę cyfrową, muszą przejść proces konserwacji. Konserwatorzy dzielnie pracują nad przywołaniem dawnej świetności nie tylko inkunabułom, ale także zgromadzonym w zamku obrazom. Część ze zbiorów dopiero dzięki projektowi będzie mogła ukazać się szerszej publiczności. W tej chwili pracuję przy obrazie niezidentyfikowanej kobiety w stroju z epoki empire – opowiada Aleksandra Wysokińska. – Jest to problematyczny obiekt. Nie znamy jego autora. Nigdy nie był wystawiany, do tej pory leżał na dnie magazynu. Pierwszą konserwację przeszedł sto lat temu.
Jak wygląda praca z obrazem? Najpierw zdejmuję zabrudzenia z powierzchni obrazu, a następnie – werniks. Potem nakładam nowe uzupełnienia, scalenia… – wymienia pani Aleksandra. Dzięki niezwykle precyzyjnej pracy kórnickich konserwatorów przed aparat fotograficzny trafiają dzieła, które dotąd nie miały szansy błyszczeć w kórnickich komnatach.
Oczywiście, większość obiektów, które będą umieszczone na platformie to księgi i dokumenty. Zanim jednak trafią na skaner, muszą trafić na stół w pracowni konserwatorskiej. Jak zapewniają pracownicy biblioteki, projekt jest znakomitą okazją do wytypowania zniszczonych obiektów i ich naprawy. Zazwyczaj są to pozycje naruszone przez mikroorganizmy.
Materiał został zrealizowany dzięki:
Zadaniem konserwatorów jest uzupełnienie ubytków i przedarć oraz wzmocnienie papieru w taki sposób, by nie uległy dalszemu zniszczeniu podczas skanowania.
Są to zabiegi niezwykle istotne – dzięki pracy konserwatorów zainfekowane obiekty dopiero po „wyleczeniu” trafiają na skaner, a co za tym idzie – mikroorganizmy nie rozprzestrzeniają się dalej.
Po drugie: opracowanie
Podobnie jak w przypadku konserwacji, tak i ten punkt pomaga wyselekcjonować obiekty, które wymagają szczególnej uwagi. Realizacja projektu stworzyła szansę ponownego, bardziej szczegółowego opracowania zbiorów Biblioteki Kórnickiej.
Materiał został zrealizowany dzięki:
Zajęcie to przyniosło sporo niespodzianek – już w pierwszym miesiącach prac odkryto, że datowana dotychczas na koniec XV wieku Biblia Paryska jest około dwustu lat starsza. Obecnie w internecie można na bieżąco sprawdzać, jakie perełki z kórnickich zbiorów są przygotowywane do digitalizacji i znajdą się na platformie. Biblioteka Kórnicka uruchomiła specjalną bazę, w której na bieżąco wpisywane są opracowywane jednostki, dostępną pod adresem http://baza1-bis.man.poznan.pl.
Po trzecie: digitalizacja
Ostatnim etapem jest wykonanie reprografii. Na cyfrowej platformie Biblioteki Kórnickiej znajdzie się 6758 obiektów. Pracownicy biblioteki starają się, by skany były jak najbardziej dokładne – tak, by można było niemal poczuć fakturę papieru – tłumaczył jeden z pracowników odpowiedzialnych za skanowanie kórnickich zbiorów.
Warto jednak zaznaczyć, że projekt „Cyfrowe udostępnianie zasobów Polskiej Akademii Nauk – Biblioteki Kórnickiej” to nie pierwsze przedsięwzięcie, którego celem jest digitalizacja zbiorów Biblioteki. Instytucja ta od lat umieszcza swoje zbiory w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej (http://www.wbc.poznan.pl/dlibra).
Póki co, miłośnikom kórnickich skarbów musi to wystarczyć, ale już niedługo będą mogli cieszyć się nowymi obiektami, które znajdą się wraz z katalogami bibliotecznymi, bazą genealogiczną, bazą muzealiów oraz bazą słowników staropolskich na Platformie Cyfrowej Biblioteki Kórnickiej. Postępy można śledzić na bieżąco na portalu Facebook pod linkiem: https://www.facebook.com/PlatformaCyfrowaBKPAN/.
(red. Maciej Zaremba)
Materiał został zrealizowany dzięki: