Nie tylko COVID-19. Oto największe pandemie w historii ludzkości
źródło zdjęcia: Freepik.com
Czarna śmierć – epidemia, która zdziesiątkowała Europę
Za jedną z najbardziej śmiercionośnych pandemii w dziejach ludzkości odpowiedzialna jest bakteria Yersina pestis. Epidemia dżumy przyczyniła się do śmierci milionów ludzi. Szacuje się, że w samej tylko Europie z jej powodu śmierć poniosło co najmniej 100 milionów osób. Niektóre źródła wspominają o znacznie wyższych liczbach, sięgających nawet 200 milionów istnień.
W 541 roku n.e. do Konstantynopola, stolicy Cesarstwa Bizantyjskiego, dotarła zaraza – dżuma Justyniana. Rozprzestrzeniła się ona z Egiptu, skąd zainfekowane pchły przenosiły ją na żerujące w zbożu szczury.
Dżuma na Stary Kontynent przywędrowała najprawdopodobniej z Chin wraz z kupcami wędrującymi jedwabnym szlakiem lub na statkach handlowych. W Europie natomiast, ze względu na niski poziom higieny, wszędobylskie śmieci oraz zalegające na ulicach odchody, dżuma natrafiła na doskonałe warunki do rozprzestrzeniania się.
Ludzie zaczęli masowo umierać, a pomysłu na zwalczenie epidemii nie było. Jedyną stosowaną metodą było unikanie kontaktu z zarażonymi. Ostatecznie jednak wdrożono rozwiązanie w postaci kwarantanny. Pionierami w stosowaniu tego systemu byli Wenecjanie. Zdaniem niektórych historyków w wyniku „czarnej śmierci” populacja skurczyła się niemalże o połowę.
Epidemia cholery – zaraza, która zabiła Adama Mickiewicza
XIX wiek to kolejna czarna karta w historii świata. To właśnie wtedy wybuchła epidemia cholery, która pozbawiła życia przeszło 100 milionów ludzi, w tym wielu znanych, jak Adam Mickiewicz. Pochodzenie cholery przypisuje się regionowi Środkowej Azji. Wielu badaczy wskazuje na Indie.
Do zakażenia dochodziło podczas spożycia wody zawierającej bakterię Vibrio cholerae. Wraz z jej rozwojem w późniejszym czasie do zarażenia dochodziło również poprzez spożycie pokarmu. Objawami choroby były m.in. gorączka czy biegunka, w rezultacie której następowało odwodnienie, a następnie śmierć.
Hiszpanka – zabójczy pierwowzór świńskiej grypy
Pandemia hiszpanki wywołanej wirusem grypy A H1N1 to jedna z najdotkliwszych zaraz, jakie przetoczyły się przez świat. Śmiertelność hiszpanki była niewyobrażalna i pochłonęła więcej istnień aniżeli I Wojna Światowa, która bezpośrednio przyczyniła się do rozwoju epidemii. Według niektórych raportów w jej wyniku zmarło nawet 100 milionów osób. Epidemia hiszpanki spowodowanej odmianą grypy H1N1 rozprzestrzeniała się w zawrotnym tempie, sprawiając, że w pierwszych miesiącach od jej wybuchu zarażonych zostało nawet pół miliarda ludzi. Po dziś dzień uznaje się, że była to jedna z największych pandemii, jakie dotknęły ludzkość.
Pierwsze doniesienia o wykryciu wirusa pojawiły się w hiszpańskiej prasie. Hiszpania była w owym czasie stroną neutralną, niebiorącą czynnego udziału w I Wojnie Światowej, w związku z czym przepływ informacji nie podlegał cenzurze, a hiszpanka stała się szeroko omawianym tematem. Stąd też pochodzenie jej nazwy.
Globalna pandemia COVID-19
Epidemie towarzyszą ludzkości od zarania dziejów. Nie powinno więc dziwić, że również XXI wiek nie został oszczędzony przez zarazę. A jednak informacje podane do publicznej wiadomości przez władze chińskiego Wuhan pod koniec 2019 roku zszokowały świat. Epidemia wywołana wirusem SARS-CoV rozprzestrzeniała się w zawrotnym tempie, zbierając ogromne żniwo, odbierając życie milionom osób na całym świecie.
Pacjenci zakażeni patogenem koronawirusa cierpieli z powodu gorączki, mieli trudności w oddychaniu oraz inwazyjne zmiany w płucach. Prawdopodobnym źródłem pochodzenia wirusa były nietoperze z lokalnego targowiska.
Stosunkowo szybko naukowcy zdołali opracować szczepionkę. Jedną z osób zaangażowanych w prace nad antidotum była dr Kizzmekia Corbett. Chrześcijanka, a także szefowa zespołu zaangażowanego w opracowanie szczepionki przeciwko COVID-19, była jedną z wielu osób stawiających czoła niedawnej pandemii.
Według statystyk odnotowano niespełna 7 milionów przypadków śmiertelnych, których przyczyną była ostatnia epidemia. W pierwszych dwóch latach wspomniany wirus był czwartą najczęstszą przyczyną śmierci w Stanach Zjednoczonych. Osoby zainteresowane tematem wirusów mogą znaleźć więcej informacji na portalu ewolucjamyslenia.pl w dziale poświęconym wirusologii.